Μια δεύτερη ανάγνωση της ποιοτικής έρευνας που δημοσίευσε ο Πολίτης, την Κυριακή 7 Αυγούστου 2022 [Μέρος Β’]
Αξιολόγηση υποψηφίων
Στη δεύτερη ενότητα της έρευνας, οι συμμετέχοντες στα Focus Groups κλήθηκαν να υποδείξουν τον ιδανικό επόμενο πρόεδρο και να αξιολογήσουν τους 6 επικρατέστερους υποψήφιους.
Ο επόμενος Κύπριος Πρόεδρος πρέπει, να μπορεί να ηγηθεί: Δηλαδή, να σκέφτεται σωστά. Να έχει τη δύναμη να κάνει αλλαγές. Να μπορεί να παίρνει άμεσες αποφάσεις, να είναι σε θέση να εργαστεί με διαφορετικό τρόπο. Να μπορεί να υπερασπιστεί την Κύπρο απέναντι στους ξένους, με τρόπο που να καθιστά περήφανους τους πολίτες αυτής της χώρας. Ο νέος Πρόεδρος πρέπει να είναι η ήρεμη δύναμη που θα καθησυχάσει και θα εμπνεύσει τους Κυπρίους.
Εκ πρώτης όψεως, αρκετοί εκ των υποψηφίων δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις του εκλογικού σώματος, γιατί, σύμφωνα με τις αξιολογήσεις που προέκυψαν, δεν πληρούν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
(1) Αβέρωφ Νεοφύτου
- Δυναμικός
- Άτομο που βρίσκεται πίσω από διάφορες καταστάσεις
- Ισχυρογνώμων
- Εγωιστής
- Αλαζόνας
- Δρα πονηρά, κρυφά και υπόγεια
- Εμφανίζεται από το πουθενά
- Τα θέλει όλα δικά του
- Βρίσκει λύσεις εκεί που φαίνεται ότι δεν υπάρχουν
- Παρομοιάζεται με λιοντάρι, αλεπού, καρχαρία, γάτα
Φαίνεται ότι θεωρείται από πολλούς ως ικανός στην εξεύρεση λύσεων και στην υλοποίηση αλλαγών. Η πονηράδα και η ικανότητα του να ελίσσεται τον βοηθά στο να κτίσει ένα προφίλ ενός διορατικού και έξυπνου πολιτικού, στοιχεία που προσδίδουν “δύναμη” για την εφαρμογή πολιτικών αποφάσεων. Ωστόσο, η συνεχής κινδυνολογία και η επίκληση στον φόβο εκ μέρους του Αβέρωφ Νεοφύτου (βλ. Μέρος Α’), που συνδυάζεται συχνά με αλαζονία και εγωισμό (πχ. “Ο original υποψήφιος”), το ότι είναι πονηρός, δρα κρυφά και υπόγεια, και συνδέεται με το παρασκήνιο, δεν του επιτρέπουν να εμπνεύσει προς το παρόν τους ψηφοφόρους (το επιβεβαιώνουν και οι μέχρι σήμερα δημοσκοπήσεις), οι οποίοι ψηφοφόροι, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, αναζητούν ένα υποψήφιο που να τους δώσει ξανά ελπίδα για το μέλλον.
(2) Ανδρέας Μαυρογιάννης
- Προσγειωμένος-συγκρατημένος
- Φιλικός
- Μελετημένος
- Ταπεινός
- Με ήθος
- Ικανός να μιλήσει για πολλά θέματα
- Ήρεμος με παραγωγικές σκέψεις
- Δεν τυγχάνει μεγάλης αναγνώρισης – αντιμετωπίζεται με καχυποψία
- Μονοθεματικός με το Κυπριακό
- Απόμακρος
- Δεν έχει αμεσότητα – είναι κλειστός σαν χαρακτήρας
- Άνθρωπος του ΑΚΕΛ
- Παρομοιάζεται με ελάφι, αρνί, κοάλα, ζέμπρα
Συνδέεται με κυρίως θετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Χαρακτηρισμοί όπως προσγειωμένος, συγκρατημένος, ήρεμος, φιλικός, μελετημένος, ταπεινός, αλλά και το ότι είναι ένα άτομο με ικανότητα παραγωγικής σκέψης και ήθος, παραπέμπουν σε προφίλ πολιτικών που συνήθως συναντούμε σε άλλα πολιτικά περιβάλλοντα. Προφίλ πολιτικών που δεν έχουμε συνηθίσει να ηγούνται (τουλάχιστον) στην Κύπρο. Ωστόσο, λόγω της θέσης του Διαπραγματευτή που κατείχε, συνδέεται αναπόφευκτα με το ζήτημα του Κυπριακού, παρακινώντας μερικούς να τον χαρακτηρίσουν ως μονοθεματικό. Αυτό που σίγουρα επιβεβαιώνεται είναι η έλλειψη αναγνωρισιμότητας, η οποία τον καθιστά για ορισμένους ως απόμακρο και κλειστό σαν χαρακτήρα, με αποτέλεσμα, να αντιμετωπίζεται κάποτε με καχυποψία. Μέχρι τις εκλογές υπάρχει πολύς χρόνος για να κτίσει την εικόνα του ως υποψήφιος, αλλά και να αποδείξει ότι τελικά, δεν είναι “άνθρωπος του ΑΚΕΛ”, ικανοποιώντας την απαίτηση των πολιτών για ανατροπή της “κομματικής καρτελοποίησης”.
(3) Νίκος Χριστοδουλίδης
- Αποφασιστικός
- Εμπνέει εμπιστοσύνη
- Ανεξαρτησία σκέψης
- Νεαρός και προοδευτικός
- Διατηρεί casual εμφάνιση και πίνει gin & tonic
- Ύπουλος
- Ασταθείς θέσεις
- Ίσως διχάσει κόσμο
- Κάτι κρύβει, δεν είναι αυθεντικός, αλλά περισσότερο ψεύτικος
- Παρομοιάζεται με φίδι, αλεπού, λαγό, ύαινα.
Εμπνέει αποφασιστικότητα και εμπιστοσύνη για μια μερίδα του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την ανεξαρτησία που διέπει την σκέψη του. Ωστόσο, για τον Νίκο Χριστοδουλίδη έχει γραφτεί πολλές φορές, ότι μέχρι στιγμής, έχει καταφέρει να διατηρεί ως τα πιο σημαντικά κριτήρια αξιολόγησης του, πολλά που αφορούν αποκλειστικά στην εικόνα του. Η casual εμφάνιση αλλά και το ότι πίνει gin & tonic, δεν έχουν να προσφέρουν οτιδήποτε σε πολιτικό επίπεδο, παρά μόνο, στην υποστήριξη του προφίλ που προσπαθεί να επικοινωνήσει εδώ και μήνες. Παρατηρείται ότι ο κόσμος άρχισε να αναπτύσσει μια καχυποψία εναντίον του (ύπουλος, ασταθείς θέσεις, ίσως διχάσει, κάτι κρύβει, δεν είναι αυθεντικός), κάτι που επιβεβαιώνει ότι η διατήρηση του προφίλ του “ήρεμου” και “καλού” παιδιού, μέχρι τις εκλογές του Φεβράρη, είναι απίθανη. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η παρομοίωση του με φίδι (ζώο που γενικά είναι ταυτισμένο με αρνητικά χαρακτηριστικά).
(4) Αχιλλέας Δημητριάδης
- Ήσυχος
- Σοβαρός
- Έχει γνώσεις και μιλά για εξειδικευμένα θέματα
- Μονοθεματικός με τα κατεχόμενα – κάτι που κρύβει προσωπικά του συμφέροντα
- Δεν είναι χαμογελαστός – προσιτός
- Παρομοιάζεται με αλεπού και φίδι
Έχει καταφέρει να κτίσει ένα προφίλ ενός τεχνοκράτη πολιτικού, με σοβαρότητα και την ικανότητα να χειριστεί εξειδικευμένα θέματα αλλά και να διεκδικήσει τα δικαιώματα των πολιτών. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι ο υποψήφιος με τον περισσότερο χρόνο (με διαφορά από τον δεύτερο) εντός του προεκλογικού στίβου, αλλά και ο πρώτος υποψήφιος που κατέθεσε προτάσεις. Το παρελθόν του ωστόσο και η συνεχείς αναφορές του σε ό,τι έχει να κάνει με το Κυπριακό και τις περιουσίες στα κατεχόμενα, τον καθιστούν μονοθεματικό – κάτι που σε συνδυασμό με την εξαιρετικά χαμηλή σημασία που οι ψηφοφόροι αποδίδουν πλέον στο Κυπριακό – τον εμποδίζουν στο να γίνει ενδεχομένως, πιο προσιτός.
(5) Κωνσταντίνος Χριστοφίδης
- Έξυπνος
- Σκεπτικιστής
- Χαμηλών τόνων
- Ανεξάρτητος σαν πολιτικός
- Καινοτόμος
- Μιλά για την κυπριακή ταυτότητα
- Παρομοιάζεται με κουκουβάγια
Επικοινωνεί με επιτυχία το προφίλ ενός τεχνοκράτη ακαδημαϊκού, πάνω στο οποίο βασίζει και τις καινοτόμες προτάσεις που συμπεριλαμβάνει στις προγραμματικές του θέσεις μέσω του “Νέου Κύμματος”. Εξού και η παρομοίαση του με κουκουβάγια (σύμβολο εξυπνάδας και λογικής). Το ενδιαφέρον στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο χαρακτηρισμός του ως άτομο “χαμηλών τόνων”. Αυτό έρχεται σε σύγκρουση με το το τι επικοινωνεί καθημερινά ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, εξαπολώντας επιθέσεις κατά πάντων (ίσως ο υποψήφιος με τις περισσότερες επιθέσεις από κάθε άλλο), μέσω των παρουσιών του στα συμβατικά ΜΜΕ (τηλεόραση και ραδιόφωνο). Αυτό που φαίνεται εδώ, είναι ότι ενδεχομένως, η συγκεκριμένη υποψηφιότητα, μέσω των συμβατικών ΜΜΕ, δεν καταφέρνει να “φτάσει” στο ακροατήριο.
(6) Χρίστος Χρίστου
- Κοντά στους νέους
- Καλές θέσεις στο μεταναστευτικό
- Κλειστός και απρόσιτος
- Δεν ανήκει στο πολιτικό κατεστημένο
- Παρομοιάζεται με λύκο
Τα όσα καταγράφηκαν για τον Χρίστο Χρίστου επιβεβαιώνουν αυτά που έδειξε η Α’ Ενότητα της έρευνας. Το μεταναστευτικό αποτελεί ένα ζήτημα που φοβίζει την κοινωνία (για διάφορους λόγους), και όσο οι υπόλοιποι υποψήφιοι δεν παίρνουν θέση, θα ευνοούνται δυνάμεις όπως το ΕΛαΜ. Όσο για την προσωπικότητα του Χρίστου Χρίστου και το κατά πόσον ικανοποιεί τις απαιτήσεις του εκλογικού σώματος, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία από την έρευνα. Είναι κοντά στους νέους (ενδεχομένως λόγω του ότι εστιάζει πρωτίστως στη διασφάλιση ποιοτικής διαβίωσης για τους ΕΚ – ενώ το βιοτικό επίπεδο είναι από τα πιο σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία, ειδικά τους νέους), αλλά χαρακτηρίζεται ως κλειστός και απρόσιτος – ενδεχομένως να συνδέεται και με την άποψη ότι δεν ανήκει στο πολιτικό κατεστημένο (ενώ η συμπεριφορά ΕΛαΜ εντός Βουλής δείχνει κάτι τελείως διαφορετικό).
Οι παρομοιώσεις με ζώα
Από τα focus groups, καταγράφονται συγκεκριμένες παρομοιώσεις των υποψηφίων με ζώα (βλ. πιο πάνω). Θα έπρεπε ωστόσο να επεξηγείται στους αναγνώστες τι ακριβώς εξυπηρετούν και πώς κωδικοποιούνται αλλά και αναλύονται οι συγκεκριμένες αναφορές. Για παράδειγμα, πώς ερμηνεύεται ότι ο Ανδρέας Μαυρογιάννης παρομοιάζεται με κοάλα, ή ο Νίκος Χριστοδουλίδης με λαγό;
Φαίνεται ότι η χρηση των παρομοιώσεων των υποψηφίων με ζώα, είναι αμφισβητήσιμη για τους εξής λόγους: (α) η προσωπικότητα κάθε ζώου δεν ερμηνεύεται με έναν μοναδικό τρόπο, πέραν κάποιων περιπτώσεων όπου συγκεκριμένα ζώα είναι ταυτισμένα (στη δική μας λαϊκή κουλτούρα τουλάχιστον) με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά – πχ. Κουκουβάγια-εξυπνάδα, αλεπού-πονηριά, κ.ο.κ., και άρα, κάποιες παρομοίωσεις δεν έχουν κάτι συγκεκριμένο να μας πουν για τον κάθε υποψήφιο, (β) ακόμα και στην περίπτωση που κάποια ζώα υποδεικνύουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας, από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτουν ορισμένες αντιφάσεις – πχ. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης παρομοιάζεται με φίδι, αλλά από την άλλη, σύμφωνα με το δείγμα, εμπνέει εμπιστοσύνη.