3η Δημοσκόπηση Sigma για τις Προεδρικές 2023
Αν υπάρχει κάτι που θα πρέπει να κρατήσουμε από την 3η δημοσκόπηση που δημοσίευσε το Sigma, είναι η πτωτική τάση που καταγράφει ο Νίκος Χριστοδουλίδης
Ένας υποψήφιος που άρχισε να καταγράφει 1 χρόνο πριν τις εκλογές νούμερα ύψους 40% στις πρώτες τότε δημοσκοπήσεις. Αλήθεια, υπάρχουν 1 χρόνο πριν από μια εκλογική διαδικασία, διαφορετικά κριτήρια για να αποφασίσει κάποιος να στηρίξει ένα συγκεκριμένο υποψήφιο, πριν καν αυτός δημοσιεύσει την οποιαδήποτε θέση ή πρόταση, πέραν όσων αφορούν στην εικόνα του; Προφανώς, αυτά για τα οποία πολλοί προειδοποιούσαν άρχισαν να επαληθεύονται.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης καταγράφει σταθερά πτωτική τάση. Από το 37% του περασμένου Μάη, έφτασε τον Σεπτέμβριο στο 31%. Απώλεσε δηλαδή, 6% στην πρόθεση ψήφου, σε μια “νεκρή” προεκλογικά περίοδο (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος). Οι ψήφοι που λαμβάνονται πριν την έναρξη μιας προεκλογικής περιόδου, είναι συνήθως οι πιο ευμετάβλητες. Πράγμα που έπρεπε να λάβουν υπόψη όσοι έσπευσαν να χρήσουν τον Νίκο Χριστοδουλίδη ως το ακλόνητο φαβορί, μήνες ολόκληρους πριν τις εκλογές.
Είχε γραφτεί πολλές φορές πως όσο κοντεύουμε στην Κυριακή των εκλογών, τόσο περισσότεροι ψηφοφόροι θα κινητοποιούνται, καθώς, τα δύο μεγάλα κόμματα (ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ), δεν είχαν ενεργοποιήσει για τα καλά τους κομματικούς τους μηχανισμούς, αλλά και αρκετοί πολίτες δεν έχουν τόσο ψηλό βαθμό ενδιαφέροντος στην πολιτική και τις επικείμενες εκλογές. Πώς ερμηνεύεται διαφορετικά, η σταθερή αυξητική τάση των αναποφάσιστων ψηφοφόρων που καταγράφουν οι διάφορες δημοσκοπήσεις; Αυτό παρατηρείται και σε άλλες δημοσκοπήσεις, πέραν από αυτή του Sigma. Είχε γραφτεί επίσης, ότι στοίχημα για τον Νίκο Χριστοδουλίδη αποτελεί πρωτίστως, ο περιορισμός των απωλειών και διαρροών από τους υποστηρικτές που κατάφερε να μαζέψει γύρω από την υποψηφιότητα του σε πρώιμο προεκλογικό στάδιο.
Ακόμα ένα θέμα που προφανώς άρχισε να επηρεάζει και να πλήγει τη δυναμική του, είναι η έκθεση του στον προεκλογικό αγώνα, την οποία δεν μπορεί πλέον να αποφύγει (για το ελεγχόμενο επικοινωνιακό του περιβάλλον ΕΔΩ και τα διάφορα αναπάντητα ερωτήματα που αιωρούνται πάνω από την υποψηφιότητα του ΕΔΩ). Ο Νίκος Χριστοδουλίδης μπορεί να καταφέρνει σε ιδιωτικό επίπεδο να διατηρεί τον έλεγχο του ακροατηρίου του, όμως, σε ότι αφορά στη μαζική του έκθεση, δείχνει να μη μπορεί να φέρει το “παιχνίδι” στα μέτρα του. Ως αποτέλεσμα, η εικόνα του, την οποία διαφυλάσσει ως κόρη οφθαλμού, έχει αρχίσει να τσαλακώνεται, και να φθίρει τη δυναμική της υποψηφιότητας του.
Φαίνεται πάντως, ότι από πλευράς επιτελείου Νίκου Χριστοδουλίδη, η φθίνουσα δυναμική έχει αρχίσει να γίνεται αισθητή. Μέχρι τώρα, τα υψηλά νούμερα στις δημοσκοπήσεις, επέτρεπαν τη συνέχιση του αφηγήματος περί αδιαφιλονίκητου φαβορί, και τη δημιουργία μιας αίσθησης και εικόνας “τελειωμένης υπόθεσης”. Κάτι τέτοιο, θα ευνοούσε και την ανάπτυξη της λογικής πλάνης του “Bandwagon Effect” (στα Ελληνικά: “Επίδραση του βαγονιού”). Στο συγκεκριμένο ψυχολογικό φαινόμενο, οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πιστέψουν πράγματα αν οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω τους πιστεύουν επίσης. Πολλές φορές, αυτά δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Στην πολιτική, το Bandwagon Effect παρατηρείται σε περιπτώσεις όπου οι ψηφοφόροι τείνουν να υποστηρίξουν τον υποψήφιο που δείχνει να είναι το φαβορί, γιατί απλά, θέλουν να αποτελούν κι αυτοί μέρος της πλειοψηφίας και να είναι κι αυτοί “μαζί με τον νικητή”. Διαφορετικά, θα “χάσουν το βαγόνι”. Επομένως, καμία έκπληξη δεν θα πρέπει να μας προκαλεί η επιμονή του επιτελείου του Νίκου Χριστοδουλίδη να εστιάζει στα νούμερα παράστασης νίκης ή στη διαφορά των ποσοστών του Νίκου Χριστοδουλίδη με τους ανθυποψηφίους του. Πρόκειται για πάγια επικοινωνιακή τακτική που συμβάλλει στην καλλιέργεια και τη διατήρηση του αισθήματος ότι ο δικός τους υποψήφιος θα είναι ο νικητής, επιχειρώντας να αποδειχθεί το αληθινό του ισχυρισμού αυτού στο γεγονός ότι πολλοί άλλοι το αποδέχονται ήδη ως αληθινό.
Από την άλλη, ας μην υποτιμούμε τις δυνατότητες των κομματικών μηχανισμών που θα επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό μεγάλη μάζα των ψηφοφόρων, παρά τις όσες προκλήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν, όπως η αποστροφή της κοινωνίας και η γενικότερη απαξίωση της πολιτικής. Ήδη, κάποια νούμερα δείχνουν ότι αναπτύσσονται αυξητικές τάσεις…