Μεγάλο ενδιαφέρον συγκεντρώνει ο ανταγωνισμός που χαρακτηρίζει τα κόμματα ως προς την πολιτική επικοινωνία που θα ακολουθήσουν σε μια προεκλογική περίοδο, καθώς η ίδια η πολιτική αποτελεί μια ανταγωνιστική διαδικασία (Δεμερτζής, 2002:86). Το διαδίκτυο πλέον, αποτελεί βασικό «όπλο» των πολιτικών κομμάτων στην Κύπρο, κυρίως λόγω της διευρυμένης χρήσης του από την συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού.
Στο Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου στα πλαίσια του Μαθήματος «Έρευνα στο Διαδίκτυο» ομάδα φοιτητών με Διδάσκουσα την Επίκουρη Καθηγήτρια Αγγελική Γαζή διεξήγαγαν έρευνα ως προς την «Αξιολόγηση Ιστοσελίδων των Κυπριακών Πολιτικών Κομμάτων: Προεκλογική Περίοδος Προεδρικών Εκλογών 2018».
Η έρευνα στηρίζεται στο γεγονός οτι το διαδίκτυο αποτελεί ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο πολιτικής επικοινωνίας, καθώς σε προεκλογικές περιόδους παρέχει γρήγορη, φθηνή και μεγάλου όγκου παροχή πληροφοριών στο κοινό (James και Shadow, 1997). Επίσης εξυπηρετεί ανάγκες όπως η στόχευση ψηφοφόρων αλλά και η άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ πολιτικών και των πολιτών (Schweitzer, 2005: 327-328). Άλλωστε η διαδικτυακή επικοινωνία μεταξύ κομμάτων και πολιτών χαρακτηρίζεται ως: Ένα φαινόμενο μονόδρομης, από πάνω προς τα κάτω επικοινωνίας η οποία ελέγχεται αποκλειστικά από τα κόμματα (Gibson et.al., 2003: 66) (James & Shadow, 1997).
Σημαντικό εύρημα είναι και τα αποτελέσματα που παραθέτει η Eurostat (2016) σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου από τους Κύπριους. Συγκεκριμένα, φαίνεται ξεκάθαρα η συνεχής αύξηση του πληθυσμού που χρησιμοποιεί το διαδίκτυο σε τακτική βάση καθώς, από 26% του πληθυσμού το 2005, το ποσοστό των τακτικών χρηστών έφτασε το 2016 στο 74%.
Ερευνητικά Ερωτήματα της Έρευνας:
Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα στοιχεία εντοπίστηκαν μέσω της θεωρίας, αλλά και της επισκόπησης προηγούμενων ερευνών η παρούσα έρευνα προσπαθεί να αξιολογήσει τις ιστοσελίδες των 7 κομμάτων (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη, Κίνημα Οικολόγων και ΕΛΑΜ) που απαρτίζουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων απαντώντας στα ακόλουθα ερευνητικά ερωτήματα:
1. Σε ποιο βαθμό οι ιστοσελίδες των κυπριακών κομμάτων:
a. Αξιοποιούν τις δυνατότητες που τους παρέχει το διαδίκτυο ούτως ώστε η πλοήγηση στις ιστοσελίδες τους να είναι ευκολότερη/ποιοτικότερη;
b. Παρέχουν χρήσιμες προς τους πολίτες διασυνδέσεις (βαθμός διασυνδεσιμότητας)
c. Πληροφορούν τους πολίτες σχετικά με το κόμμα και ευνοούν την επικοινωνία με τους πολίτες;
d. Επιδιώκουν την κινητοποίηση των χρηστών ως προς την υποστήριξη του κόμματός τους;
2. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των ιστοσελίδων των κυπριακών κομμάτων;
Μεθοδολογία:
Για τους σκοπούς της παρούσας έρευνας διενεργήθηκε μια συγκεκριμένη εξέταση των ιστοσελίδων των 7 κομμάτων που εισήλθαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων μέσω των Βουλευτικών Εκλογών του 2016. Ειδικότερα, αναλύθηκαν και αξιολογήθηκαν οι ιστοσελίδες των κομμάτων ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ,ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη, Κίνημα Οικολόγων και ΕΛΑΜ. Το κόμμα της Συμμαχίας Πολιτών έμεινε εκτός της ανάλυσης λόγω του ότι κατά την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας η ιστοσελίδα του τελούσε υπό αναβάθμιση και ως εκ τούτου, δεν ήταν διαθέσιμη. Η διαδικασία της ανάλυσης και αξιολόγησης διήρκησε την περίοδο μεταξύ 1ης και 25ης Νοεμβρίου του 2017. Η περίοδος αυτή αποτέλεσε μια περίοδο με έντονη δραστηριότητα σχετικά με την προεκλογική εκστρατεία των κομμάτων για τις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Η ανάλυση των ιστοσελίδων των 7 κομμάτων που απαρτίζουν την κυπριακή Βουλή, έγινε μέσω της χρήσης πινάκων κωδικοποίησης και τα ευρήματα εξήχθησαν μέσω του προγράμματος Microsoft Excel.
Oι δείκτες που ορίστηκαν έχουν ως εξής: Εκμετάλλευση δυνατοτήτων διαδικτύου, Δικτύωση – Εξωτερικοί Σύνδεσμοι, Πληροφόρηση, Συμμετοχή – Κινητοποίηση Πόρων
Ανάλυση Ευρημάτων
Καταρχάς, μέσω της ανάλυσής διαπιστώθηκε ότι και τα 7 κόμματα συγκεντρώνουν συνολικά σχετικά μέτριες ως χαμηλές βαθμολογίες. Κατά μέσο όρο τα κόμματα συγκέντρωσαν βαθμολογία 5.7/10 με υψηλότερη βαθμολογία να συγκεντρώνει η ιστοσελίδα της ΕΔΕΚ (7.36) και χαμηλότερη εκείνη της Αλληλεγγύης.
Ακολούθως, τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι ιστοσελίδες των κομμάτων συγκέντρωσαν υψηλή βαθμολογία μόνο όσον αφορά το δείκτη της «Πληροφόρησης» (8.1). Ενδεικτικά, η ιστοσελίδα της ΕΔΕΚ πέτυχε το απόλυτο στην βαθμολόγηση με τις ιστοσελίδες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ να συγκεντρώνουν βαθμολογία 9.23. Ωστόσο, παρά την υψηλή βαθμολογία που συγκέντρωσαν οι ιστοσελίδες των κομμάτων στο συγκεκριμένο δείκτη, ορισμένα κόμματα παρέλειψαν να παραχωρήσουν ιδιαίτερα χρήσιμες πληροφορίες όπως την ιστορία του κόμματος ή και πληροφορίες σχετικά με μέλη του κόμματος. Η χαμηλότερη βαθμολογία εντοπίζεται στο δείκτη «Συμμετοχή – Κινητοποίηση Πόρων» με μέσο όρο μόλις 3.63. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι μόνο οι ιστοσελίδες του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ συγκέντρωσαν βαθμολογία άνω του μέσου (5.45) όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη, ενώ, οι ιστοσελίδες της Αλληλεγγύης και του ΕΛΑΜ περιορίστηκαν μόλις στο 1.81.
Σχετικά με το δείκτη «Εκμετάλλευση Δυνατοτήτων Διαδικτύου» ο μέσος όρος είναι 4.69 με μόλις 3 κόμματα να πετυχαίνουν βαθμολογία άνω του μέσου (ΑΚΕΛ, ΕΔΕΚ, Κίνημα Οικολόγων). Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι συγκεκριμένες ιστοσελίδες κομμάτων δεν περιείχαν ούτε καν search bar (ΔΗΚΟ και Αλληλεγγύη), ενώ, η ιστοσελίδα του ΔΗΣΥ ήταν η μοναδική η οποία δεν περιλάμβανε βίντεο. Είναι εμφανές ότι τα κυπριακά κόμματα δεν έδειξαν να έχουν εναρμονιστεί με τις εξελίξεις γύρω από τις σύγχρονες ΤΠΕ.
Γενικά Συμπεράσματα:
- Tα κυπριακά κόμματα συγκέντρωσαν τις υψηλότερες βαθμολογίες στο δείκτη «Πληροφόρηση» καθώς, κατά γενική ομολογία παρέχουν στον κάθε πολίτη μέσω της ιστοσελίδας τους, ικανοποιητικό περιεχόμενο πληροφοριών σχετικά με το κόμμα και τη δράση του.
- Τα κυπριακά κόμματα έδειξαν να αδυνατούν σε μεγάλο βαθμό ως προς την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που τους παρέχει το διαδίκτυο. Η βαθμολογία που συγκέντρωσαν στον συγκεκριμένο δείκτη κρίνεται ως εξαιρετικά χαμηλή, εάν αναλογιστεί κανείς την ολοένα και αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου από το κυπριακό κοινό.
- Oι ιστοσελίδες των κυπριακών κομμάτων συγκέντρωσαν κατά μέσο όρο πολύ χαμηλό βαθμό διασυνδεσιμότητας. Όπως αναφέρετε στην ολοκληρωμένη έρευνα, η προσθήκη συνδέσμων σε μια ιστοσελίδα είναι ιδιαίτερα εύκολη και χρήσιμη, ιδίως όταν πρόκειται για πολιτικής φύσεως ιστοσελίδες. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, οι ιστοσελίδες των κομμάτων έδειξαν να μην είναι δικτυωμένες στον απαιτούμενο βαθμό με χρήσιμους προς τον πολίτη συνδέσμους στον παγκόσμιο ιστό. Παρατηρείται έντονα η έλλειψη αλληλοσύνδεσης των ιστοσελίδων των κυπριακών κομμάτων κυρίως με χρήσιμους κυβερνητικούς συνδέσμους ή ιστοσελίδες πολιτικού ενδιαφέροντος.
- Οι ιστοσελίδες των κυπριακών κομμάτων υστερούν ως προς την επιδίωξη κινητοποίησης χρηστών με στόχο την υποστήριξη του κόμματος αλλά και δεν έδειξαν να ευνοούν μέσω των ιστοσελίδων τους την επικοινωνία μεταξύ κόμματος και πολίτη
Τέλος, οι ερευνητές εκφράζουν την πεποίθηση τους ότι τα κυπριακά κόμματα θα εκσυγχρονιστούν από την άποψη του ότι θα αρχίσουν σταδιακά να ενσωματώνουν και να εναρμονίζονται με τις ραγδαίες εξελίξεις στις ΤΠΕ που συνάδουν με την πολιτική επικοινωνία και το πολιτικό μάρκετινγκ. Με την πάροδο του χρόνου επίσης, η χρήση του διαδικτύου στην Κύπρο αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, κάτι που πιθανότατα θα αναγκάσει τα κόμματα να επενδύσουν περισσότερο στην ποιότητα και στην ελκυστικότητα των ιστοσελίδων τους.
Η έρευνα εκπονήθηκε από τους φοιτητές: Αθανασιάδης Ανδρέας Κωνσταντά Κυριάκος Μαρίνου Ανδρέας Πορφυρίου Σταυρούλα Σιούκας Ανδρέας.